Zoet water op Kreta

Onderstaand verhaal is geschreven door Marcus en Monique, trotse eigenaren van het kleinschalige vakantieresort Galini Breeze, gelegen op Kreta. Wat begon als een droom, is in 2014 werkelijkheid geworden. Samen runnen ze Galini Breeze met veel plezier en persoonlijke aandacht voor hun gasten. In de zomer wonen en werken ze in Agia Galini en in de winter wonen ze in Amsterdam.

Voor Micazu hebben Marcus en Monique een stuk geschreven over Kreta! Veel leesplezier gewenst! Als je na het lezen niet kan wachten om naar Kreta te gaan, ontdek dan alle vakantiehuizen op Kreta. Ben je benieuwd naar Galini Breeze, klik dan hier!

Zoet water op Kreta!

Bij de zuidkust van Kreta denk je vooral aan zon, zee en strand. Toch kwamen we op onze tochten over dit authentieke deel van het eiland ook veel zoet water tegen. Water met een verhaal, en met een functie.  Hier drie van de mooiste voorbeelden.

         De eeuwigdurende waterval van Kourtaliotis ontspringt uit een onderaards waterreservoir, en voedt het binnenmeer bij het romantische palmenstrand van Preveli.

De Kourtaliotis is een eeuwigdurende waterval, vlakbij Plakias. Maar het vreemde is: er is geen rivier te zien die het water aanvoert! Het koele mineraalwater- van zeer goede en constante kwaliteit - komt schijnbaar zomaar uit een rotswand tevoorschijn. Geologen hebben ontdekt dat de bron een overstort is van een ‘aquafier’, een ondergrondse waterlaag. Daarin verzamelt zich elke winter het regenwater van een 105 km2 grote hoogvlakte die aan alle kanten door heuvels is omsloten. Het water zakt de poreuze kalkgrond in, maar stuit dan op een waterdichte steenlaag op 150 tot 350 meter diepte. Een volume van maar liefst 43,4 miljoen kubieke meter water zit dus in een enorm ondergronds vat opgesloten! Slechts op 2 plaatsen stroomt deze ‘pan’ over, en de belangrijkste is precies deze bron. De continue waterstroom voedt uiteindelijk het riviertje van het romantische palmenstrand van Preveli. 

De Romeinen bouwen rond het begin van onze Jaartelling een 15km lang aquaduct-systeem om hun badhuizen in de citadel van Gortyn te voorzien van vers water uit de bergbronnen van Zaros.

Een ander bijzonder zoetwater-fenomeen vind je bij Gortyn, een half uurtje naar het Oosten vanuit Agia Galini. Daar zijn schitterende ruïnes van, wat in de Minoïsche tijd, de hoofdstad van Zuid-Kreta was. Omdat het een beschutte en strategische plek is, bouwden de Romeinen er later een citadel met paleizen, badhuizen, fonteinen en lusthoven. Maar waar haal je dan het benodigde water vandaan? Er loopt – nog steeds - wel een riviertje door het dal, maar dat was niet genoeg. De oplossing vonden ze bij de bronnen van Zaros, 15 kilometer verderop, op de flanken van het Psiloritis gebergte. Kundige ingenieurs en constructeurs bouwden rond het begin van onze jaartelling een kanalensysteem dat tot 17.000 m3 water per dag (!) naar Gortyn transporteerde. Bovenin kwam een 400 m3 groot spaarbekken om de druk er goed op te houden. Een ander kunststuk was een ‘inverted syphon’, halverwege het traject. Zonder te pompen geleidde deze het water via een gesloten aquaduct een lager gelegen dal in én weer omhoog de volgende heuvel over, en zo verder naar beneden richting de citadel. Dankzij deze betrouwbare watervoorziening was het daar goed vertoeven in die tijd!

Een 150 meter lange arcade leidde een aftakking van een bergriviertje naar de Ag. Fotia watermolen, om meel te malen voor de bakkers van Spili.

De provinciale weg van Agia Galini naar Rethymno voert je langs een andere schitterende plek met bijzonder water. Op een kleine parkeerplaats vlak voor het dorp Spili, rechts van de weg onder een paar bomen, stoppen de locals altijd om een paar flessen of jerrycans te vullen met bronwater dat daar uit de bergwand komt. Veel beter dan het water thuis, zegt men! 

Maar ja, lang niet al het water wordt op die manier benut, dus tot midden vorige eeuw stroomde het als een riviertje een fraaie arcade op, die haaks het dal insteekt.  Na een meter of 150 stopt de arcade plotseling, en valt het water door een soort schoorsteen zo’n 20 meter naar beneden. Daar is nog steeds een vervallen watermolen te vinden, waar de kracht van het vallende water destijds de molensteen aandreef om meel te malen voor de lokale bakkers. In het dorp is recent met veel liefde eenzelfde type watermolen kunstig gerestaureerd; zeker een bezoekje waard dus! 

````````

Een bezoek aan Kreta is dus veel meer dan alleen zon, zee en strand. De rijke historie maakt het een vakantiebestemming om niet snel te vergeten! Wil je meer dan alleen Kreta ontdekken? Kijk dan naar de vakantiehuizen in Griekenland en laat je betoveren door al het moois wat dit land te bieden heeft.